ކޮންމެ މުދައްރިސަކުވެސް އެންމެބޮޑު ސަމާލުކަމެއްދޭ އެއްކަމަކީ ދަރިވަރުންނަށް އެނގި ފަހުމުވަމުންދަނީ ކިހާ މިންވަރަކަށްތޯ ބެލުމެވެ. ދަރިވަރުންނާއި ބެލެނިވެރިން އަދި އިސްކޮށް ތިއްބަވާ ފަރާތްތަކުން ދަރިވަރުންންގެ ކުރިއެރުމާއި މެދު ބޭނުންފުޅުވާ ކޮންމެ މަޢުލޫމާތެއް ޙިއްޞާކުރެވޭނެ މިންވަރަށް، އެކަށީގެންވާ މަޢުލާމާތު ހޯދުމަށެވެ. ދަރިވަރަކަށް އެނގި ، ފަހުމުވެފައި ހުރި އެއްޗެއްގެ މިންވަރާއި ، ފެންވަރު އެނގޭނީ ކިހިނަކުން ތޯއެވެ. އަދި އެކަން ކުރުމަށްޓައި ބޭނުންކުރާނެ އުކުޅުތަކަކީ ކޮބައިތޯއެވެ. ތަޢުލިމީ ދާއިރާގައި މުދައްރިސުންތަކެއް ފަހަތުލައިގެން މިއުޅެވުނު ދިހަވަރަކަށް އަހަރުތެރޭގައި އެންމެ ގިނައިން އިރުޝާދުދެވުނު އެއްކަމަކީ މިއީއެވެ. އަދޭހެވެ. ސުވާލުކުރުމުގެ ވާހަކައެވެ. މި ލިޔުމުގައި އަޅުގަނޑު ޚުލާޞާ ގޮތެއްގައި އަލިއަޅުވާލާނީ ސުވާލުކުރުމުގެ މުހިއްމުކަމާއި ބެހޭގޮތުންނެވެ. މި ލިޔުން މައިގަނޑު ގޮތެއްގައި މުދައްރިސުންނަށް އަމާޒު ކޮށްފައިވިޔަސް، މިއީ ބެލެނިވެރިންނަށްވެސް މުހިއްމު ލިޔުމެއް ކަމުގައި ދެކެމެވެ.
މުޢާމަލާތު ކުރުމުގައި އަހަރެމެން އިންސާނުން ޢާއްމުގޮތެއްގައި ބޭނުންކުރަނީ އަޑުތަކެއް ނުކުންނަ ގޮތަށް، ބަސްތަކެއްގެ މައްޗަށް އަތުރާލެވިފައިވާ ޖުމުލަތަކެކެވެ. މި ފަދަ ޖުމުލަތަކުގެ ތެރެއިން ބައެއް ޖުމުލަތަކަކީ، އެޖުމުލައެއްގެ ބައިތަކުގެ އެމުނި އެކުލެވިފައި ވާގޮތުން ނުވަތަ އުފެދިގެން އަންނަ އަޑުތަކުގެ ސަބަބުން އެ ޖުމުލައިގައި ބުނެވުނު އެއްޗަކާމެދު ފުންކޮށް ވިސްނާ ރައްދެއް ނުވަތަ އެނގިހުރި މަޢުލޫމާތެއް ދޭންޖެހޭ ފަދަ ޖުމުލަތަކެވެ. ހަމަ އެފަދައިން ގުނަވަންތަކުން ކުރެވޭ އިޝާރާތެއްގެ ސަބަބުންވެސް ކުރިން ދެންނެވިގޮތަށް ރައްދެއް ނުވަތަ ޖަވާބެއް ދޭންޖެހިދާނެއެވެ. މިފަދަ ޖުމުލަތަކާއި އިޝާރާތްތައް އެއީ ސުވާލުކަމުގައި ދެންނެވިދާނެއެވެ. އަދި ސުވާލުކުރުމަކީ އިންސާނާގެ ނަފްސުގެ ތަރައްޤީއަށްޓަކައި ކޮންމެހެން ދަސްކުރުންޖެހޭ ކަންކަން ދަސްކުރުމުގައި އިންތިހާޔަށް މުހިއްމުކަމެކެވެ. މިލިޔުމުގައި މައިގަނަޑު ގޮތެއްގައި ޖަވާބެއް ހޯދާލާނީ އުނގަންނައިދިނުމުގައި ސުވާލުކުރުން މުހިއްމުވަނީ ކީއްވެގެންތޯ ކުރެވޭސުވާލަށެވެ.
އުނގަންނައިދިނުމުގައި ސުވާލުކުރުން މުހިއްމުވަނީ ކީއްވެގެން؟
އުނގެނުމުގެ މިސްރާބު ހިފެހެއްޓުމާއި ޝައުޤު އުފެއްދުން
މުދައްރިސަކަށް އެތައް މަޢުލޫމާތުތަކެއް ، އެތައްއިރެއް ވަންދެންވެސް ކިޔައިދެވިދާނެއެވެ. ހަމަ އެފަދައިން ފުޅާވެ ބިޔަވެފައިވާ ޒަމާނީ މަޢުލޫމާތުގެ ޚަޒާނާ ކަމުގައިވާ އިންޓަރނެޓުން ދަރިވަރުން ލައްވާ މަޢުލޫމާތު ހޯދުމަކަށް މިއަދަކު އެއްވެސް ހުރަހެއް ނެތެވެ. ނަމަވެސް އުފެދޭ ސުވާލަކީ މިދެކަމުގައި ދަރިވަރުން ހޭދަކުރާ ވަގުތާއި އަޅާބަލާއިރު އެކަށީގެންވާ މިންވަރަކާއި ގާތްކުރާ މިންވަރަށްވެސް ފުރިހަމަ ގޮތުގައި މަޢުލޫމާތު ލިބޭތޯއެވެ. ނުވަތަ ހޯދޭތޯއެވެ. ޒަމާނީ ޢިލްމުވެރިން ފާހަގަކުރައްވާގޮތުގައި މިއަދު މިވަނީ މަޢުލޫމާތު ފުރި ބަންޑުންވާން ފަށާފައެވެ. އެކަމުގެ ސަބަބުން ހޯދާފައި ނުހޯދާނީ ކޮން މަޢުލޫމާތެއްކަން ނޭނގޭ މިންވަރަށް އޮޅުންބޮޅުންވެފައެވެ. އެހެންކަމުން ދަރިވަރުންގެ އުނގެނުމުގެ މިސްރާބު ހިފުމާއި، ދަސްވީ ކޮންއެއްޗެއްތޯ ދެނެގަތުމުގައި ސުވާލުކުރުމަކީ ވަރަށް މުހިއްމު ކަމެކެވެ.
އުނގެނުމުގެ ޙަރަކާތުގައި ހުރިހާ ދަރިވަރުން ބައިވެރިކޮށް ޝާމިލުކުރުވުން
އެކި ކުދިންނަށް އެކި މިންވަރަށް ފަހުމު ވާފަދައިން ކަންކަމަށް އޮންނަ ޝައުޤުވެރިކަންވެސް ތަފާތެވެ. އަދި މައިތިރިކަމާއި ހަލަބޮލިކަންވެސް ތަފާތެވެ. ބައެއް ދަރިވަރުންނަކީ އަމިއްލައަށް އިސްނަގައިގެން، ކަންކަމާ ކުރިމަތިލާ ދަރިވަރުންކަމުގައި ވާއިރު އަނެއްބައި ދަރިވަރުންނަކީ އަނެކާ "ކޮށްޓާލައިގެން" ނޫނީ އިންތަނުން ހިރިލަންވެސް ބޭނުންނުވާ ދަރިވަރުންނެވެ. އުފެދުމުގައި ހުރި ދަތިކަންތައްތަކެއްގެ ސަބަބުން، ކަންކަމަށް ސަމާލުކަންދީގެން އިނދެވޭ މުއްދަތު ކުރު، ވިސްނުމުގެ ގޮތުން ބަލިކަށި ދަރިވަރުން ތިބޭ އިރު، ޖެހިގެންއިން ކުއްޖާއަކީ އިންތިހާޔަށް ތޫނުފިލި ކުދިން ކަމުގައިވެސްވެދެއެވެ. މުދައްރިސުން އަމާޒުކުރާ ސުވާލުތަކުގެ ސަބަބުން މިފަދަ އެތައް ވައްތަރެއްގެ ދަރިވަރުންނަށް ކިޔެވުމުގެ ތެރެއަށްވަދެވި އުނގެނުމަށް ބާރުލިބިގެންދެއެވެ. ކުރެވޭ ސުވާލެއްގެ ސަބަބުން ވިސްނުމަށް ބާރުލިއްބައިދެއެވެ. ނުވަތަ އެވަގުތަކު ކުރަމުން ދިޔަ ނުސިޔާނު ކަމަކުން ދުރުހެލިވުމަށް މުދައްރިސް ދެއްވި ނުސީދާ މެސެޖުވެސް ދޭހަވެއެވެ. ކިޔެވުމުގެ ތެރެއަށް ރުޖޫޢަވެވެއެވެ. ނަތީޖާ އަކަށް ވެގެންދަނީ، ދަރިވަރުންނަށް އުނގެނުމަށް ފަހިވެ މުދައްރިސުންނަށް ލުއިކަން ލިބުމެވެ.
ޙާލަތު ދެނެގަތުން ، ޙާލަތު އަންގައިދިނުމާއިއެކު އެހީތެރިކަން ފޯރުކޮށްދޭނެ ގޮތެއް ކަނޑައެޅުން
މުދައްރިސެއްގެ 45 މިނެޓްގެ ގަޑިއެއް މައިގަނޑު 3 ބަޔަކަށް ބަހާލައެވެ. ފެށުމާއި، މައިގަނޑަކާއި ނިންމުމެވެ. މިއިން ކޮންމެ ބައެއްގައިވެސް ވަޒަންކުރުން ގެންދެވިދާނެއެވެ. ތަޢުލީމީ ބަހުރުވައިގައި، ވަޒަންކުރުމަކީ އުނގެނުނު މިންވަރެއް ދެނެގަތުމެވެ. ސުވާލުކުރުން މުހިއްމުވާ އަނެއް ސަބަބު ގުޅިފައިވަނީ މިކަމާއެވެ. މިކަމުގެ ސަބަބުން ކުރިއަށް އޮތް ފިޔަވަހި ނުވަތަ ފިލާވަޅުތައް ރާވާލުމުގައި ފަސޭހަވުމުގެ އިތުރަށް އިޖުމާޢީ ގޮތެއްގައި މުޅި ކުލާހަށް ލިބޭ މަންފާ އިތުރުވެއެވެ. ހަމަ އެގޮތަށް ދަރިވަރު އިތުރަށް ކުރިއަށް ދާން އޮތްމަގު ތަޞައްވަރުކޮށް، އިރުޝާދުދޭން ފަސޭހަވާނެއެވެ. މީގެ ސަބަބުން ކިޔަވައިދިނުމުގެ މަރުޙަލާގައި ދަރިވަރުންނަށް އުފެދިފައިވާ ކުށްހީތައް ދެނެގަނެ ވަގުތު ފާއިތު ނުވަނީސް އެކަންކަން ޙައްލުކުރުމަށް ފުރުޞަތު ލިބިގެން ދާނެއެވެ.
ލޯންގް ޓާރމް މެމޮރީއަށް(ދިގުމުއްދަތަކަށް ހަނދާން ހުރުން) މަޢުލޫމާތު ފޯރުކޮށްދިނުން
ކިޔަވައިދޭ ތަކެތި ހަނދާންހުރުމަކީ ދަރިވަރުންގެ ތަޢުލީމީ ކުރިއެރުމުގައި ނުހަނު މުހިންމު ކަމެކެވެ. މަޝްހޫރު ސައިކޮލޮޖިސްޓް ޖޯރޖް މިލާރ ގެ އިންފޮމޭޝަން ޕްރޮސެސިން ތިއަރީގައި ފާހަގަކުރަނީ ގޮތުގައި އިންސާނާ އޭނާއަށް ނަގައިގަނެވޭ މަޢުލޫމާތުތައް ފުރާނައި ރައްކާކުރާގޮތެވެ. ޙިއްޞުތަކުން ނަގައިގަންނަ މަޢުލޫމާތުތަކުގެ ތެރެއިން ވަރަށް މަދު މަޢުލޫމާތެއް، ކުޑަ ހިނދުކޮޅަކަށް ސިކުނޑީގައި ހަރުލައިފައި ހުރެއެވެ. އަދި މި މަޢުލޫމާތުތަކަށް ސަމާލުކަން ދީފިނަމަ މީގެ ތެރެއިން ކޮންމެވެސް މިންވަރެއް ދިގު މުއްދަތަކަށް ހަނދާނުގައި ރައްކާކުރެވިދާނެއެވެ. ދިގު މުއްދަތަކަށް ހަނދާނުގައި ރައްކާކުރަން ބޭނުންވާ މަޢުލޫމާތަށް "ބޮޑު" ސަމާލުކަމެއް ދޭންޖެހެއެވެ. ތަކުރާރުކޮށް އެމަޢުލޫމާތުތަކަށް ހުށަހެޅިގެންނެވެ. ތަފާތު ގޮތްގޮތަށް އެއް މަޢުލޫމާތެއް ހޯދައިގެންނެވެ. މަޝްހޫރު ސައިކޮލޮޖިސްޓް ޕިއަރޖޭ ކޮގްނިޓިވް ޑެވެލޮޕްމެންޓް ތިއަރީގައި ފާހަގަ ކުރައްވާ ގޮތުގައި، ކުރިން ލިބިހުރި މަޢުލޫމާތުގެ ތެރެއަށް އާމަޢުލޫމާތު އެއްކޮށް އިތުރަށް ފުރިހަމަކުރުމަކީ އުނގެނުމުގެ މުހިއްމު ފިޔަވައްސެކެވެ. މި ދެނަޒަރިއްޔާތަށް ރިޢާޔަތްކުރާއިރު، މަޢުލޫމާތު ފުރިހަމަކުރުމާއި ހަނދާނުގެ ބާރުގަދަކުރުމަށްޓަކައި ދަރިވަރުންނާއި ސުވާލު ކުރުމަކީ ނުހަނު ބޭނުންތެރި ކަމެއްކަން ދޭހަވެއެވެ. އާދޭހެވެ. އުނގެނުމުގެ މަރުޙަލާގައި ސިކުނޑިއަށް ނަގައިނުގަނެވި، ބީވެގެންދާ މަފްހޫމުތައް ދެނެގަތުމާއި، ހަނދާން އާކޮށްލުމާއި، ހަނދާނުގެ ބާރު ގަދަކުރުމަށް މީ ނުހަނު މުހިއްމުކަމެކެވެ.
ކްރިޓިކަލް ތިންކިންއާއި ތަޙުޤީޤީ ވިސްނުން އުފެއްދުން
ސުވާލު ކުރެވޭ ޢިބާރާތް ، ޖަވާބަށްވުރެ މުހިއްމު ކަމަށް ތަޢުލީމީ ދާއިރާގެ ލިޔުންތަކުގައި ހުންނާތީ ވަރަށް ގިނައިން ފެނިފައިވެއެވެ. ސަބަބަކީ، ސުވާލު އަޑުއިވުމުން، ސިކުނޑީގެ މަސައްކަތްތައް ހިނގައިގަނެ، ޖަވާބެއް އުފެއްދުމުގެ މަސައްކަތްފަށާތީއެވެ. އެހެންކަމުން ވަރުގަދަ ޝަޚުޞެއް ބިނާކުރުމަށް ބޭނުންނަމަ ސުވާލުކުރުން އިތުރުކުރަންޖެހެއެވެ. ސުވާލުތައް ކުރުމުގެ ތެރެއިން އުފެއްދުންތެރި ވިސްނުމަށް ފުރުޞަތު ފަހިކޮށްދޭތީއެވެ. ދިމާވާ ކަންކަމުގައި، ގޮތް ނިންމުމުގެ ކުރިން ރަނގަޅުގޮތުގައި ތަޙްޤީގުކުރުމުގެ ހުނަރުވެރިކަން އިތުރުކޮށްދޭތީއެވެ. ސުވާލުކުރުމުގެ ސަބަބުން އެކިއެކި ހަމަތަކަށް ވިސްނުމާއި ސަބަބު ދެނެގަތުމަށް އުފެއްދުންތެރި ގޮތެއްގައި ވިސްނަން މަޖުބޫރު ކުރުވާތީއެވެ.
ސުވާލުކުރުމުގެ ފައިދާ އާއި ބެހޭގޮތުން މަތީގައި ބަޔާންކުރި ކަންކަމުގެ އިތުރަށްވެސް ވަރަށްގިނަ ފައިދާތަކެއް ހުންނާނެއެވެ. އެބައިތައް ހިމަނާނުލީ، މުހިއްމުކަން ކުޑަކަމަކުން ނޫނެވެ. ނަމަވެސް ޖުމުލަ ގޮތެއްގައި މިކަންކަމަކީ ސުވާލު ކުރުމުގެ ހުރިހާ ފައިދާތަކުގެ ތެރެއިން އެންމެ މުހިއްމު ކަންކަމުގެ ޚުލާޞާއެކެވެ.
މި ލިޔުން މިހާހަމައަށް އައިއިރު، މުޅިންވެސް ނިސްބަތް މިކުރެވުނީ މުދައްރިސުންނަށެވެ. ނަމަވެސް މިކަމަކީ ތަރުބިއްޔަތުގެ މަރުޙަލާގައި ކުއްޖަކާއި ބައްދަލުވާ ހަމަ ކޮންމެ މީހަކުވެސް ސަމާލުކަން ދޭންޖެހޭނެ ކަމެކެވެ. އަހަރެމެންގެ ދަރިންނަކީ ވިސްނުންތޫނު ބަޔަކަށް ހަދަން ބޭނުންނަމަ، ބެލެނިވެރިން، ގޭތެރެއިންވެސް އެކުދިންނާއި ސުވާލުތައް ކުރިމަތިކުރުވަންޖެހެއެވެ. އެންމެ އާދައިގެ ސުވާލުން ފެށިގެން މަތީދަރަޖައިގެ ސުވާލުތައް ކޮންމެ ދުވަހަކުވެސް ކުރަންޖެހެއެވެ. ސަބަބު ބަޔާންކުރުމަށް އެދޭ ސުވާލުތައް ގިނަކުރާށެވެ. ބަލާ ހޯދައިގެން އަމިއްލައަށް ޖަވާބެއް އުފެއްދުމުގެ ފުރުސަތު ފުޅާކުރާށެވެ. ކުރާ ކޮންމެ ސުވާލަކީ ދުރާލާ ރާވައިލާއިގެ ވިސްނުންތެރިކަމާއެކު ކުރާކަމަކަށް ހަދާށެވެ. ކުރިއަށްއޮތް ދުވަހު، ސުވާލު ކުރާނެ ދާއިރާތަކާއި ދަރަޖަ ކުރިޔާލާ ރާވާލާށެވެ. ދުވަސްކޮޅަކު މިގޮތަށް ޢަމަލު ކުރުމުން އެކަމަކީ ފަސޭހަ ކަމަކަށްވެ، ސުވާލު އުފެއްދުމަކީ ހަމަ ކުއްލިއަކަށް ދިމާވާ ކަމަކާގުޅިގެންވެސް ކުރެވިދާނެ ކަމެއްކަން ތަޖުރިބާ ކުރެވޭނެއެވެ. އިންޝާﷲ ، މިފަދަ އެހެން ފުރުޞަތެއްގައި ސުވާލުކުރުމުގެ ދަރަޖަތަކަކީ ކޮބައިކަން ޙިއްސާކޮށްލާނަމެވެ.
